کد مطلب:31905 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:25

گنجینه پرسمان » اعتقادات

آيا صادر اول و عقل اول يكي هستند؟ توضيح دهيد؟

مقصود از صادر اول، نخستين موجودي است كه از نيستي(عدم)، به هستي (وجود) آمده است و اين از مباحث مهم فلسفي است، كه ريشه در مذهب و روايات معصومين( دارد. (1) و بين فلاسفه و متكلمين، در اينكه اولين موجودي كه صادر شده است چيست، اختلاف وجود دارد. و هر كدام نظرياتي دارند، كه به بيان برخي از حكما، همه نظريات در واقع يك چيز را بيان مي كنند، ولي با الفاظ متعدد.

برخي از حكما مثل فيلسوفان مشائي (از جمله ابوعلي سينا)، مي گويند كه نخستين صادر عقل اول است.(2) و در فلسفه اشراق (سهروردي)، صادر اول را نور اول مي نامند. (3) و عُرفا صادر اول را فيض مي نامند. (4) و در حكمت متعاليه (ملاصدرا)، هم قائلند كه صادر اول عقل است. (5)

و در تمام نظرات فوق، اين مطلب مورد اتفاق است كه صادر اول، يعني نخستين اثري كه از ناحية ذات مقدس جلوه گر ميشود. هم در اصل وجود، و هم در مقام فعل و تأثير، مجرد از ماده است و بين آن و ذات واجب سنخيت وجود دارد. مگر اينكه ذات مقدس خالق است، و صادر اول مخلوق و حادث است.











منابع و مآخذ:

1. فرهنگ علوم فلسفي، ص390

2. نجات، ابوعلي سينا،ص604

3. حكمت اشراق، ج2،سهروردي،ص158

4 و ه. شواهد الربوبيه، ملاصدرا، ص219